Het ABC van Extended Realities
We leven in een tijd waarin technologie zich razendsnel ontwikkeld. Deze groeispurt zien we terug in zo’n beetje iedere branche, van gezondheidszorg tot technische beroepen, en ook het onderwijs blijft hierin niet achter. Extended Reality, oftewel XR, in leeromgevingen biedt nieuwe manieren om te leren die verder gaan dan het traditionele schoolbord en boek. Maar wat betekent dat nu precies? En waar staan al die verschillende afkortingen voor? In de blog van vandaag nemen we je mee naar het ABC van al deze technologieën en vertellen we waarom ze van grote waarde zijn in onze manier van leren.
Extended Reality… Waar beginnen we met dit technische alfabet?
XR is de overkoepelende term voor zowel AR als VR en alles wat daartussenin zit (bijvoorbeeld MR/Mixed Reality). We grappen er bij StudioXR nog wel eens over dat al die afkortingen maar verwarrend zijn en dat we inmiddels een heel alfabet kunnen vullen met alle verschillende soorten “realities”. Het punt blijft dat al deze ontwikkelingen van Extended Reality in leeromgevingen fascinerend zijn en dat in de afgelopen 10 jaar deze technologieën enorme sprongen hebben gemaakt. Dankzij XR is het nu mogelijk om leeromgevingen te vormen die vroeger simpelweg niet bestonden, en dat is iets dat we ondanks de soms lastig te onthouden afkortingen niet mogen vergeten.
A is voor AR – Augmented Reality
Augmented Reality, vrij vertaald Aangevulde Realiteit, is een technologie die digitale elementen toevoegt aan de wereld om ons heen. Denk aan het over elkaar heen leggen van informatie, beelden of animaties op je telefoon, tablet of AR-bril.
Je kent het misschien wel van Pokémon Go!, waar virtuele wezens in je echte omgeving verschijnen. Maar AR is veel meer dan entertainment. Extended Reality in leeromgevingen kunnen studenten bijvoorbeeld een hart in 3D laten bekijken terwijl het klopt, een exploded-view van een schakelbak weer in elkaar laten zetten, noem het maar op. AR maakt abstracte concepten zichtbaar.
B is voor VR…? Virtual Reality
Virtual Reality is een volledig virtuele wereld waarin je jezelf onderdompelt met behulp van een VR-bril. Deze wereld kan een realistische nabootsing zijn van jouw echte omgeving, of juist een compleet fantasierijke ruimte waarin alles mogelijk is.
Stel je voor: geschiedenislessen waarin je samen met je klas door het oude Rome loopt. Of een Elektrisch Voertuig waarbij je zonder enig risico kunt oefenen met het veiligstellen van de accu… of een operatiekamer waarin je de menselijke anatomie van dichtbij kunt bestuderen. In de VR-wereld kunnen je onbeperkt ontdekken zonder je fysieke locatie te verlaten. Het maakt leren niet alleen spannender, maar ook ervaringsgericht, en dat is iets dat zich al jaren geleden heeft bewezen als een van de meest effectieve leermethoden en dar sluit Extended Reality in Leeromgevingen naadloos op aan.
Waarom is XR zo krachtig in leeromgevingen?
De mogelijkheden zijn eindeloos, maar laten we inzoomen op wat XR concreet kan betekenen voor leerlingen, docenten en het leerproces.
Leren Door te Beleven
We onthouden dingen beter wanneer we ze zelf ervaren. XR maakt dit mogelijk: je stapt als het ware in het lesmateriaal. In plaats van over vulkanen te lezen, sta je midden in een uitbarsting. In plaats van het bladeren door boeken, zie je alles voor je ogen gevisualiseerd in 3D. Dit maakt leren niet alleen actiever, maar ook veel leuker.
Veilig oefenen in realistische scenario’s
Of het nu gaat om het oefenen van reanimatie, het hanteren van chemische stoffen, of het voorbereiden op een sollicitatiegesprek, met XR kun je realistische situaties zonder risico’s naspelen. Studenten kunnen fouten maken, opnieuw proberen, en leren in hun eigen tempo. Dit verlaagt de drempel om te oefenen en verhoogt het zelfvertrouwen.
Verhogen van motivatie en betrokkenheid
Uit verschillende studies blijkt dat leerlingen meer gemotiveerd zijn als ze XR gebruiken. Het interactieve karakter, de speelse elementen en het gevoel van “echt ergens zijn” zorgen ervoor dat leerlingen geboeid blijven. En laten we eerlijk zijn: leren met een VR-bril op je hoofd of een AR-game op je tablet is nu eenmaal leuker dan alleen een werkblad invullen.
Wat heb je nodig om te beginnen?
De drempel om met XR aan de slag te gaan is lager dan je denkt. Een simpele tablet of smartphone kan al genoeg zijn om AR-toepassingen te gebruiken. VR-brillen zoals de Meta Quest 3 worden steeds betaalbaarder, en er zijn veel educatieve apps tegen een lage prijs of soms zelfs gratis. Natuurlijk vraagt het wat voorbereiding, maar de impact op het leerproces is de investering meer dan waard.
Voor scholen is het handig om klein te beginnen en van daaruit op te schalen. Er zijn ook steeds meer bedrijven en organisaties die scholen helpen met de implementatie van XR in het onderwijs. Kijk maar naar hoe wij het afgelopen jaar hebben gewerkt aan de implementatie van een virtuele toolbox voor autotechnici.
De toekomst van XR in het onderwijs
We staan nog maar aan het begin van de ontwikkelingen die XR mogelijk maken. De komende jaren zal het hele concept hierachter steeds toegankelijker, slimmer en interactiever worden. Denk aan AI-gestuurde virtuele coaches, gepersonaliseerde leerwerelden en internationale samenwerkingen in de virtuele ruimte.
Technologie is echter nooit een doel op zich. Het gaat om betere, rijkere en menselijkere leerervaringen. En dat is precies waar XR toe in staat is. VR, AR, MR en XR bieden fantastische kansen om het onderwijs te vernieuwen, te verrijken en te verdiepen. Niet door oude methodes te vervangen, maar door nieuwe dimensies toe te voegen. Of je nu trainer, student, ontwikkelaar of schoolleider bent: het is de moeite waard om in deze wereld te stappen.
Meer weten of XR in jouw school inzetten?
StudioXR helpt onderwijsinstellingen met advies, workshops en implementatie van VR, AR en XR in de klas. Neem contact op en ontdek de mogelijkheden!